Sokak Hayvanlarının Korunması ve Rehabilitasyonu (Genelge: 2022/2)
T.C.
AKSARAY VALİLİĞİ
Hukuk İşleri Şube Müdürlüğü
Sayı : E-48520513-010.06.99-20157 25.11.2022
Konu: Sokak Hayvanlarının Korunması ve Rehabilitasyonu (Can Dostu Aksaray)
GENELGE: 2022/2
Tüm canlıların yaşam hakkının kutsal olduğundan hareketle; hayvanlara iyi ve uygun bir şekilde muamele edilmesi, hayvanların en iyi şekilde yaşamlarını idame ettirmesi, her türlü olumsuz durumun önüne geçilmesi amacıyla tedbir alınması insani ve kanuni bir görevdir.
Ülkemizde 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ve Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği ile hayvanlar koruma altına alınmıştır. Bunun yanı sıra olumsuz kış şartlarının yoğun yaşandığı ilimizde beslenme ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çeken hayvanların doğal yaşam ortamlarında beslenmesi, korunması, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması ve halk sağlığının korunması amacıyla tedbirler alınması önem arz etmektedir.
Sosyal yaşantının bir parçası olan hayvanların rahat yaşamalarını sağlamak, onlara iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek, acı, ıstırap ve eziyet çekmelerine karşı en iyi şekilde korunmaları kamunun görev ve sorumlulukları arasında yer almaktadır. Öte yandan sahipsiz hayvanlar trafik güvenliğini tehlikeye düşürerek kazalara sebebiyet vermektedir. Öğrenciler başta olmak üzere vatandaşlarımızı tedirgin eden sahipsiz hayvanlarla ilgili;
5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun İlkeler başlıklı 4. maddesinin (j) fıkrasında; "Yerel yönetimlerin, gönüllü kuruluşlarla iş birliği içerisinde, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların korunması için hayvan bakımevleri ve hastaneler kurarak onların bakımlarım ve tedavilerini sağlamaları ve eğitim çalışmaları yapmaları esastır."
Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların korunması başlıklı 6. maddesinde ise "... Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların en hızlı şekilde yerel yönetimlerce kurulan veya izin verilen hayvan bakımevlerine götürülmesi zorunludur." denilmektedir.
Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliğinin Belediyelerin alacağı tedbirler başlıklı 7. maddesinin (ç) fıkrasında; "Bölge ve mahallerindeki, özellikle köpekler ve kediler olmak üzere, sahipsiz hayvanların bakımları, aşılarının yapılması, işaretlenmesi ve kayıtlarının tutulmasının sağlanması, kısırlaştırılması, alındığı ortama geri bırakılması ve sahiplendirilmelerinin yapılması için hayvan geçici bakımevlerine gönderilmesi gibi yapılan tüm faaliyetlerde yerel hayvan koruma görevlileri ve gönüllü kuruluşlar ile belediye veteriner hekimlerinin koordinasyonunun sağlanmasıyla, ... ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır.",
Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların toplatılması başlıklı 20. maddesinin (a) fıkrasında; "Belediyelerde sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların toplatılması için ihtiyacı karşılayacak bir toplama ekibi kurulur.",
Toplanılan sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların bakılması başlıklı 21. maddesinin (d) fıkrasında; "... Hayvanlar, hiçbir suretle ilgili belediye sınırları dışındaki bir ortama, ormanlık olana veya diğer yaban hayatı yaşam alanlarına bırakılmaz.",
Aynı yönetmeliğin Denetime İlişkin Usul ve Esasların Yetkili birim başlıklı 42. maddesinde ise; "5199 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uyulup uyulmadığını denetleme yetkisi Bakanlığa aittir. Bakanlık bu yetkisini gerektiğinde mahallin en büyük mülkî amirine devredebilir. Bakanlığın yetkisini devretmesi halinde, mahallin en büyük mülkî amiri il bünyesinde veya mevcut değilse başka illerden veya kurumlardan hayvanların korunması konusunda uzman personeli de denetim ile görevlendirebilir. Bakanlık, merkez teşkilatı ilgili birim personelini de denetim ile görevlendirebilir." hükümleri bulunmaktadır.
Ayrıca 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu'nun Valilerin hukuki durumları, görev ve yetkileri başlıktı 9. maddesinin (E) fıkrasında: "İlin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur." denilmektedir.
Mezkûr gerekçeler ile tüm il genelinde tedbirlerin gözden geçirilmesi ve gerekli hazırlıkların yapılması amaçlanmaktadır. "Can Dostu Aksaray” mottosuyla;
- Tüm kurumlarımız tarafından hayvanların korunması, beslenmesi, bakımı, tedavisi konusunda üst düzey hassasiyet gösterilecektir.
- 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu hükümlerine göre sokak hayvanlarının beslenmesi, aşılanması, rehabilitasyonu, tedavisi ve kısırlaştırılması gibi sorumlukların yerine getirilmesi için tüm yerel yönetimlerce ifa edilen çalışmalar artırılarak devam ettirilecektir.
- İl Milli Eğitim Müdürlüğümün koordinasyonunda, müstakil bahçesi bulunan ve durumu uygun olan okullarımız sahipsiz bir hayvanı sahiplenerek sahiplenilen hayvanın beslenme, bakım, tedavi vb. ihtiyaçlarını karşılayacak ve çocuklarımıza hayvan sevgisinin aşılanmasını sağlanacaktır. Bu okullarımıza Valiliğimiz tarafından "Can Dostu Okul" belgesi düzenlenecektir.
- Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü koordinasyonunda, müstakil bahçeye sahip ve durumu uygun olan kurumlarımız birer hayvan sahiplenecek ve sahiplenilen hayvanın tüm ihtiyaçları ilgili kurum tarafından karşılanacaktır. Bu kumrularımıza Valiliğimiz tarafından "Can Dostu Kurum' belgesi düzenlenecektir.
- Gençlik ve Spor İl Müdürlüğümün koordinasyonunda tüm Gençlik Merkezlerimiz sahipsiz en az bir hayvanı sahiplenerek sahiplenilen hayvanın beslenme, bakım, tedavi vb. ihtiyaçlarını karşılayacak ve gençlerimize hayvan sevgisinin aşılanmasını sağlanacaktır. Bu merkezlere Valiliğimiz tarafından "Can Dostu Gençlik Merkezi" belgesi düzenlenecektir.
- İlimizde bulunan ve daha önce oluşturulmuş Besleme Gruplarının haricinde Gençlik Merkezleri aracılığıyla da gönüllü gençlerimizden müteşekkil Besleme Grupları oluşturulacak ve belli periyotlarda hayvanları beslemek üzere besleme odak noktaları ziyaret edilecektir.
- Okullarımızda Okul Aile Birliklerinin de katılımıyla, tüm öğrencileri kapsayacak şekilde, her hafta en az bir okulumuzda hayvanları korumak ve hayvanların sahip olduğu haklara yönelik farkındalık oluşturmak için Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü ve il Milli Eğitim Müdürlüğü iş birliği ile eğitim programlan düzenlenecektir.
- Yaban hayvanlarının özellikle olumsuz kış koşullarından etkilenmemesi, doğal yaşam ortamlarında beslenme ve korunmaları için Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğünce gerekli tedbirler alınacaktır.
- Hayvan Hakları ile ilgili STK'lardan gelen talep, sorun ve şikayetler ilgili yerel yönetim ya da idari birimlerce ivedilikle değerlendirilip sonuçlandırılacaktır.
- Sahipsiz hayvanların kulübe, mama vs. ihtiyaçları için ilgili yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları iş birliği içerisinde faaliyet yürütecektir.
- Aksaray Belediyesi Barınağı'nda bulunan sahipsiz hayvanların sahiplendirilmesi amacıyla Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü ve Aksaray Belediyesi Veteriner İşleri Müdürlüğü iş birliği içerisinde kamuoyu nezdinde çalışmalar başlatılacak, çalışmaların görünür kılınması adına billboard, afiş, el ilanı gibi materyaller kullanılacaktır.
- Tedavi edilmesi gereken sokak hayvanlarına Aksaray Belediyesi Veteriner İşleri Müdürlüğü ve diğer tüm ilçe ve belde belediyeleri tarafından ivedi bir şekilde müdahale edilecek ve ilgili birimler 7 gün 24 saat hizmet verebilecek şekilde hazır bulundurulacaktır.
- Emniyet ve Jandarma teşkilatı bünyesinde kurulan Çevre, Doğa ve Hayvanları Koruma birimlerince, hayvanlara karşı işlenen suçlarla mücadele amacıyla Hayvan Durum İzleme Mobil uygulamasının (HAYDİ) tanıtımı ve kullanımının yaygınlaştırılması için çalışmalar artırılarak devam ettirilecektir.
- İl Müftülüğü tarafından vaaz ve irşat programlarında il genelinde konunun hassasiyetine yer verilecektir.
- Yerel yönetimler, ileri tıbbi müdahale gerektiren hayvanların tedavisinde Aksaray Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi ve Aksaray Veteriner Hekimler Odası ile iş birliği içerisinde hareket edecektir.
- Yerel yönetimlerce il genelinde oluşturulan besleme odak noktalarının sayısı artırılacak ve kamuoyuyla paylaşılacaktır.
- 30.09.2022 tarih ve 2022-3 sayılı İl Hayvanları Koruma Kurulu Kararı gereğince ilimizde "Aksaray Sahipsiz Hayvanları Koruma Birliği" kurulması çalışmaları İl Özel İdaresi ve tüm belediyelerimizin katılımı ile ivedilikle başlatılacaktır.
- Hayvanlara karşı işlenen suçlarla etkin bir mücadele için il Emniyet Müdürlüğü, İl Jandarma Komutanlığı, il Tarım ve Orman Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü ve ilimiz genelindeki tüm belediyelerce denetimler sıklaştırılacak, bu tip suçlara "Sıfır Tolerans" ilkesi çerçevesinde yaklaşılarak idari yaptırımlar ve gerekiyorsa adli işlemlerin başlatılması için konunun adli mercilere tevdii sağlanacaktır.
- Tüm Yerel Yönetimler ve İlgili kurumlarımızca il genelinde örnek projelerin hazırlanması için çalışmalar başlatılacaktır.
- İlçelerimizde Kaymakamlarımız tarafından genelge hükümlerinin gereği hassasiyetle takip edilecektir.
Bilgi ve gereğini arz ve rica ederim.
Hamza AYDOĞDU
Aksaray Valisi
